|
آموزش در هزاره سوم
تکنولوژی آموزش، آموزش تکنولوژی
فرنود حسنی
قتی
از استاندارد سازی و یافتن ملزومات برای آموزش در
هزاره سوم صحبت می شود نا خود آگاه تشکیل ، طراحی
و بستر سازی برای تامین و کاربردی کردن ابزارها و
شاخص های آموزش مبتنی با اصول جامعه دانایی محور
به ذهن متبادر می گردد. بدون شک شناخت درست و صحیح
این ملزومات و ابزارها و بهره گیری مناسب از آنها
با توجه به کارکردهای مورد انتظار در تسریع روند
توسعه اطلاعاتی جامعه دانش مدار موثر خواهد بود.
از جمله دغدغه ها و مشکلاتی که هر کشوری در برنامه
های توسعه اطلاعاتی خود در حرکت به سوی تبدیل شدن
به یک جامعه با محوریت دانش که اصطلاحاً از آن به
جامعه دانایی محور تعبیر می شود مواجه خواهد بود
شیوه برخورد با ابزارهای موجود و همچنین نحوه
کاربرد این ابزارها است.
وقتی از شیوه برخورد هدایت کنندگان کلان برنامه
های آموزشی با ابزارهای تکنولوزیک موجود سخن به
میان می آوریم این انتظار به وجود می اید که
برنامه ریزان و تصمصم گیران ساختارهای کلان آموزشی
به خصوص دانشگاهها با توجه به تصویری که از
دستیابی جامعه به توسعه اطلاعاتی در دست دارند این
ابزارها گزینش و مورد استفاده قرار دهند. موج عظیم
تولیداطلاعات در دنیای امروز که آن را ملقب به عصر
اطلاغات کرده است همه روزه و از طریق ابزارهای
مختلف ارتبطی در دنیا جابه جا می شود و بر حجم آن
افزوده می شود از سوی دیگر همانگونه که ما شاهد
توسعه اطلاعاتی در دنیا هستیم نباید از نقش
ابزارهای ارتباطی در انتقال سریع و جذب بازخورد
این اطلاعات در اقصی نقاط عالم غافل باسیم بنا
براین می توان از اطلاعات و ارتباطات به عنوان دو
اهرم اصلی و یا دو بال حرکتی مهم در توسعه یاد
کنیم.
در
این بین بهره گیری مناسب از ظرفیتهای این دو شاخص
ارزشمند و موثر در روند توسعه به مفهوم عام آن
برای هر جامعه ای یک نیاز حیاتی و اصولی به شمار
می رود. با این دیدگاه می توان به تبیین این مسئله
پرداخت که بهترین شیوه موجود در ایجاد بستر های
توسعه اطلاعاتی و دست یابی به استانداردهای یک
جامعه به واقع دانایی محور چه می تواند باشد. برای
دستیابی به یک پاسخ روشن و کاربردی در این زمینه
پیش از همه چیز تعاریف و شاخص های موجود مورد
اشاره قرار می گیرد.
آموزش: در فرآیندهای انتقال اطلاعات به مجموعه
فعالیت های تبادل اطلاعات از طریق یک عنصر یا
ابزار دارای اطلاعات به عنصر فاقد اطلاعات اطلاق
می شود که در صورت تکمیل شده سیکل آن گزنه هایی
شامل طبقه بندی، ارزشیابی، هدایت و نظارت نیز به
آن افزوده می شود.
تکنولوژی:در این تعریف از تکنولوژی منظور آندسته
از تکنولوژی هایی هستند که به صورت بلقوه و یا به
صورت بالفعل قادر به تاثیر گذاری وکمک به فرآیند
انتقال اطلاعات در جهت تسریع در این روند و همچنین
افزایش کمی و کیفی سطح اموزش ها هستند.
تکنولوژی آموزش: وقتی از تکنولوژی اموزش سخن می
گوییم در واقع به مجموعه سیستم ها و ابزارهای حاکم
بر مدیریت دانش در یک جامعه دانایی محور نظر
خواهیم کرد. به عبارت دیگر کلیه فرایندهایی که در
یک جامعه در جهت گزینش و راهبری آموزش مبتنی بر
ابزارهای تکنولوزیک مورد بررسی تحلیل و استفاده
قرار می گیرند در شاخص تکنولوژی اموزشی می گنجند.
آموزش تکنولوژی: بهره گیری و عمومیت بخشیدن به هر
یک از ابزارهای تکنولوزیک که با هدف تسهیل و
تسریع در روند آموزش و همچنین بالا بردن سطح کیفی
و کمی دانش ها و دانش پذیران یک جامعه اطلاعاتی به
صورت جدی نیازمند یکپارچه سازی و استاندارد کردن
نظام آموزشی جامعه می باشد از این رو با توجه به
جایگاه و نقش آموزش در هزاره سوم که مبتنی بر
فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد و همچنین با
رویکرد جدی به مبحث جامعه دانایی محور گرایش عمومی
درفراگیری و استفاده از ابزارهای تکنولوژیک جهت
بهره مندی هر چه بیشتر از اطلاعات و یافتن جایگاهی
مناسب در جامعه اطلاعاتی هزاره سوم که در واقع می
تواند یک جامعه جهانی و بدون محدودیت باشد غیر
قابل انکار و گریز است. به همین جهت هدایت و حرکت
جامعه باید در مسیری باشد که آموزشهای تکنولوژی به
صورت همه جانبه و همه گیر صورت پذیرد.
با
توجه به تعاریف فوق و با آشنایی و نگرش موجود نسبت
به هزاره سوم و مطلوب ها و ضعفهایی که در امر
دستیابی به استانداردهای معین و پویایی در جهت
رسیدن به ساختارهای یک جامعه دانایی محور وجود
دارد. در شرایط حاضر برای تامین زیر ساختهای توسعه
اطلاعاتی ما ناگزیر از ایجاد پیوند و تلفیق عوامل
و ابزارهایی هسیتم که از آنها به عنوان شاخص های
تکنولوژی آموزش و آموزش تکنولوژی یاد می شود. در
بستر جدیدی که از تلفیق این دو شاخص آموزشی به وجو
می آید امکانات و ابزارهای گوناگونی فراهم خواهد
شد که در هدایت و توسعه اطلاعات بسیار موثر خواهد
بود ضمن اینکه تاثیر و تاثر این دو شاخص از یکدیگر
خود زمینه مساعدی در جهت پرورش افکار و ایده های
جدید فراهم میشود.
تکنولوژی های آموزشی مبتنی برفناوری وب با عنوان
آموزش الکترونیکی(e-learning) یکی از کار آمد ترین ابزارها در مباحث آموزشی می
باشد. اما در صورتی که زیر ساختهای علمی و فرهنگی
با این تکنولوژی روز جهانی هماهنگ نباشد رشد و
توسعه اطلاعاتی حاصل نخواهد شد. این ضعف ناشی از
عدم رشد و توعه آموزش های لازم برای همه گیر شدن
دانش های تکنولوزی های موجود می باشد. در بسیاری
از نظام های علمی کشور امکانات و ابزارهای سخت
افزاری مورد نیاز تامین و راه اندازی شده اند اما
همچنان معضل کمبود دانش تکنولوزیک که ناشی از فقر
و ضعف آموزش می باشد در این مراکز به چشم می خورد.
به عبارت دیگر هنوز در کشور نیاز سنجی و امکان
سنجی مناسبی که قادر به عمومیت دادن آموزش های
لازم در جهت بهره برداری اصولی و علمی و کاربردی
ابزارهای تکنولوژیک باشد صورت نگرفته است و به
همین دلیل برخی حرکتهای مقطعی و گاهاً غیر اصولی
نخواهد توانست گره ای باز کند.
در
شرایط موجود و با توجه به ظرفیتها و امکانات کشور
در جهت توسعه اموزش های مورد نیاز یک جامعه دانش
محور احساس می شود در صورتی که کلیه فرآیندهای
آموزش تکنولوژی وبهینه سازی و استاندارد سازی
تکنولوزی های آموزش بایستی از مجاری و کانال های
مناسب پیش برود. که بهترین گزینه در این زمینه می
تواند بهره برداری از توانمندی های دانشگاههای
کشور باشد.
با
توجه به این که در توسعه اطلاعاتی هر جامعه ای
بایستی نیم نگاهی نیز به پیشرفتهای جهانی داشت تا
هماهنگی و همگامی لازم تحولات جهانی صورت بپذیرد
لدا در طراحی ساختار یک جامعه دانش مدار باید
جایگاه ویژه ای را برای دانشگاه و نقش آموزش و
تکنولوژی قائل شد و در طراحی یک مدل با
استانداردهای جهانی که از پویایی و انعطاف پذیری
لازم برخوردار باشد در ابتدا نسبت به گزینش یک
جامعه نمونه که امکانات و ارتباطات لازم را برای
نیل به این هدف تامین کند اقدام کرد و سپس با
تعیین مطلوب ها نسبت به شناخت کمبودها و ضعف ها
همت ورزید. بدون شک تجربه های حاصل از اینگونه
پیاده سازی و استاندارد یابی در جهت توسعه
اطلاعاتی با استفاده از ابزارهای تکنولوژیک بسیار
به صرفه تر واقتصادی تر خواهد بود. یعنی اگر ما
توسعه اطلاعاتی را از محدوده یک دانشگاه به سطح یک
شهر هدایت کنیم موفق تر و مورد پذیرش تر خواهیم
بود زیرا در بهره گیری و کاربردی کردن ابزارها و
همگام کردن اطلاعات با انها موفق بوده ایم. به
همین منظور در گام اول مهمترین نیاز هماهنگ کردن و
همگام کردن آموزش تکنولوژی با تکنولوزی های آموزشی
استاندارد و با قابلیت کاربری بالا ست که در ضمن
از مقبولیت جهانی نیز برخوردار باشد.
بازگشت به صفحه فهرست مقاله
های حوزه
IT | 
