توسعه زیر ساختی آموزش در جامعه دانایی محور(بخش
دوم)
فرنود حسنی
-
توسعه زیرساختهای اطلاعاتی
" تحولات و چالش های اقتصادی از آغاز تا به امروز
سیرجالب توجهی داشته است کارشناسان بر این باورند
که اگر از ابریشم و ادویه به عنوان کالای مبادلاتی
قرون گذشته و از نفت به عنوان کالای قرن بیستم یاد
کنیم در هزاره سوم مهمترین کالایی که بین مردم و
کشورهای مختلف مورد مبادله قرار می گیرد اطلاعات
خواهد بود."
با این توصیف و با نگرش به نیاز اساسی جامعه دانایی محور به
مسئله استاندارد سازی روند کاربری اطلاعات با دو
مقوله مهم مواجه خواهیم بود.اول اینکه در جامعه
دانش مدار اطلاعات چکونه در داخل تولید می شوند و
چه مراحل و مقدماتی را برای رسیدن به دست کاربران
می گذرانند و دوم اینکه اطلاعات چگونه و با چه
استانداردهایی از خارج وارد اینچنین جامعه ای می
شود.
در واقع برای توسعه زیر ساختی اطلاعات یکی از نیاز های اساسی
تامین منابع اطلاعاتی مورد نیاز و رجوع افراد
جامعه در تمام سطوح فکری و کاری و سنی است. برای
تامین این نیاز بایستی مطالعه و کنکاش دقیقی بر
روی مباحث اطلاعاتی و ساختارهای کاربردی و نحوه
اثر اطلاعات در جامعه در برخورد با گروههای مختلف
اجتماعی انجام داد.
با توجه به نیاز های مطرح شده سعی میکنیم در این قسمت به
هرکدام از این نیازها و چالش های موجود برای رفع و
تامین هر یک از این موارد بپردازیم.
1)اطلاعات درون ساختاری جامعه دانایی محور( از تولید تا
کاربری)
الف)چگونگی تولید اطلاعات
نگاه به مسئله تولید اطلاعات در یک جامعه دانایی محور بر اساس
اصل نیازسنجی است. یعنی تا زمانی که برنامه و هدف
لازم برای تامین و دسترسی به اطلاعات خاصی تدوین
نشود این امر به صورت راکد باقی خواهد ماند . ارزش
این موضوع به وجود نگاه سیستماتیک در جریان تولید
اطلاعات می باشد به عبارت بهتر در یک جامعه دانش
مدار که تفکر سیستمی بر آن حاکم می باشد هیچگاه
سرمایه گذاری فکری و عملی و مادی بر روی برنامه
هایی که همگرایی کامل با سیستم نداشته باشند و یا
بر اساس نیازسنجی معقول و جساب شده تدوین نشده
باشند صورت نمی پذیرد. با این دیدگاه برای راه
اندازی یک پروسه تولید اطلاعات از قبل مطالعات
کارشناسی و بررسی های اولیه برای تعیین نیاز سیستم
به چنین اطلاعاتی انجام می شود و همچنین کارکرد و
اثر تولید و بهره برداری در سیستم مورد بررسی قرار
می گیرد و سپس نسبت به برنامه ریزی های لازم برای
تولید آن اقدام می شود. البته نباید از این نکته
غافل بود که در جریان تولید اطلاعات قابلیت انتقال
و آموزش دادن آن نیز بایستی فراهم باشد. یعنی
انتخاب نوع اطلاعات بایستی همراه با توجه به مسائل
آموزشی و اطلاع رسانی آن نیز باشد.
در جریان تولید اطلاعات می توان با دو شیوه عمل کرد:
1- تولید اطلاعات بر اساس درخواست از پایین به بالا
وقتی در جامعه دانایی محور از این مدل تولید اطلاعات صحبت می
کنبم در واقع به هر یک از افراد جامعه به عنوان یک
عنصر سیستمی نکاه کرده ایم که برای رفع و یا بهبود
مشکلات و فعالیتهای خود نیاز به اطلاعات خاصی دارد
و از این رو سیستم برای تامین این اطلاعات اقدام
می کند و برنامه ریزی های لازم را انجام می دهد.
2- تولید اطلاعات بر اساس نیاز از بالا به پایین
گاهی اوقات سیستم تعیین کننده نوع اطلاعات مورد نباز جامعه
است. در این موقع با نگاه عمومی به برنامه ها و
سیاستهای موحود در جامعه اطلاعات مورد نیاز سنجی
قرار می گیرند و نسبت به تولید آنها اقدام می شود.
ب)چگونگی پردازش اطلاعات
پس از مرحله تولید اطلاعات که شامل جمع آوری داده های علمی
بالقوه است مرحله پردازش اطلاعات که گامی در جهت
تبدیل داده های بالقوه به اطلاعات بالفعل است آغاز
می شود. در مرحله قبل اطلاعات به صورت مجموعه ای
از داده های خام بودند که کارایی خاصی نداشتند و
بهره برداری از آنها برای کاربران غیر ممکن بود در
مرجله پردازش اطلاعات این اطلاعات با استفاده از
ابزارها ور وشهای خاص و متفاوت مورد تحلیل و بررسی
و طبقه بندی قرار می گیرند. در این مرحله
اولویتهای کاربری بسیار مورد توجه قرار می گیرد تا
استفاده مطلوب در همه شرایط زمانی امکان پذیر
گردد.
ج)چگونگی توزیع اطلاعات
مسئله توزیه اطلاعات یکی از بخش های مهم برخورد با مقوله
اطلاعات در جوامع دانایی محور است. استانداردها و
شاخص های تعیین شده برای جامعه دانایی محور این
الزام را به وجود می آورد که تمامی اطلاعات تولید
و پردازش و طبقه بندی شده که حاصل سرمایه گذاری
های مادی و فکری بسیاری نیز می باشد در اسرع وقت و
به بهترین شیوه در اختیار کاربران واقعی قرار
گیرد. در بحث توزیع اطلاعات در جامعه دانایی محور
باپنج عنصر زیر مواجه خواهیم بود:
1)سرعت توزیع:
جامعه دانایی محور در هزاره سوم که عصر سرعت در مبادلات
اطلاعاتی است می طلبد که بر سیستم توزیع اطلاعاتی
ان سرعت حاکم باشد یعنی علاوه بر تسریع در جریان
تولید و پردازش اطلاعات انتقال اطلاعات نیز مبتنی
بر اخرین یافته ها باشد.
2)ابزار توزیع:
در نحوه توزیع اطلاعات گزینش ابزار توزیع یکی از مهمترین مباحث
را به خود اختصاص می دهد که در بخش های بعدی بیشتر
به آن خواهیم پرداخت اما در اینجا به ذکر این نکته
بسنده کنیم که جامعه دانایی محور برای انتقال و
اموزش اطلاعات نیازمند بهترین ابزار اطلاع رسانی و
آموزشی است. به عبارت بهتر ابزاری که بتوانند در
سطح گسترده و همه گیر اطلاعات را انتقال دهند و از
سرعت با لایی نیز برخوردار باشند.
3)کیفیت توزیع:
شیوه توزیع اطلاعات بایستی در کیفیت اطلاعات تاثیر منفی نگذارد
بلکه در صورت امکان کارایی کیفی ان را نیز بالا
ببرد.
4)کمیت توزیع:
شیوه توزیع اطلاعات بایستی به گونه ای گزینش شود که در حجم های
مختلف اطلاعات قادر به تامین نیازهای کاربران خود
باشد.
5)سطح توزیع:
شیوه توزیع اطلاعات بایستی در سطح عام و گسترده نیز جوابگو
باشد یعنی باید قادر باشد بر اساس اهداف جامعه
گروههای گسترده در بعد زمانی و مکانی را تحت پوشش
قرار دهد.
بازگشت به صفحه فهرست مقاله
های حوزه
IT |