بررسي وضعيت بانکداري الکترونيک در ايران- قسمت دوم

فرنود حسني

پس از آشنايي کلي با چالش هاي کلان اجرايي، زيرساخت ها و توانمندي هاي داخلي در زمينه بانکداري الکترونيک قصد داريم در مطالب آتي به بررسي وضعيت موجود بانکداري الکترونيک در بانکهاي کشور بپردازيم. به عنوان اولين بانک دستاوردهاي بانک ملت در زمينه بانکداري الکترونيک را مورد بررسي قرار مي دهيم.

تاريخچه
بانک ملت در بيست و هشتم آذر ماه هزار و سيصد و پنجاه و هشت و با سـرمايه اولـيه 5/33 ميليارد ريال و از ادغام ١٠ بانك خصوصى قبل از انقلاب ايجاد گرديد.

 در حال حاضر سرمايه اين بانک 1,239 ميليارد ريال مي باشد و از اين نظر به عنوان يکی از بزرگترين بانکهاى كشور است.

همگام با فن آوری نوين و گسترش اتوماسيون در خدمات بانکداری،بانک ملت در زمينه توسعه نيروی انسانی علاوه بر افزايش کمی مساعی لازم و آموزش مستمر را در جهت ارتقای کيفی نيروی انسانی از جنبه های تخصصی و غيره بکار گمارده می شود.

اطلاع رساني اينترنتي در بانک ملت

بانکها به اين دليل که با مردم به عنوان مشتري سروکار دارند و در واقع ادامه حيات اقتصادي هر بانکي مستلزم توجه به حفظ مشتريان و تشويق ايشان به افزايش سرمايه گذاري هاست لذا بايد برنامه هاي ويژه اي را براي افزايش آگاهي و بالارفتن توجه مردم در بهره گيري از خدمات و همچنين برنامه هاي بانک به اجرا درآورند از جمله فعاليت هايي که براي تقويت اطلاع رساني از سوي بانکها مي تواند صورت بگيرد راه اندازي و مديريت سايتي است که بتواند مجموعه مطلوبي از اطلاعات و خدمات را به مشتريان ارائه دهد.

بانک ملت با درک اين موضوع مجموعه مناسبي از اطلاعات و خدمات را در سايت به نشاني http://www.bankmellat.ir گرد آورده است. نکته قابل توجه وجود نسخه زبان انگليسي سايت و همچنين نسخه فلش براي آن است. Page Rank سايت بانک ملت 4 از 10 مي باشد و اين عددي نسبتاً خوب براي اين سايت محسوب مي شود .بانک ملت از طريق سايت اينترنتي خود اطلاعات و خدمات متنوعي شامل معرفي بانک، محصولات بانک، اخبار، آخرين نرخ ارز، شکايات، افکارسنجي و بانکداري الکترونيکي زير ارائه مي نمايد.

حساب جاري الکترونيک ملت (جام)

يکي از بزرگترين و گسترده ترين کارهاي صورت گرفته از سوي بانک ملت راه اندازي سيستم حساب جاري الکترونيک ملت با نام اختصاري « جام» است. جام شامل حسابهاي قرض الحسنه جاري است که کليه چکهاي صادره عهده آن حساب در تمامي شعب مجهز به سامانه جام در سراسر کشور و همان لحظه ارايه چک پرداخت مي شود و کليه وجوه واريزي به حساب در لحظه واريز ، به مانده حساب اضافه مي گردد، در نتيجه دارنده حساب جام مي تواند همزمان با واريز وجه از آن استفاده نمايد. خدمات جام در سراسر کشور ارائه مي گردد و شامل:

1. افتتاح حساب جام براي اشخاص حقيقي، حقوقي، نهادها و ارگانهاي دولتي، اتباع خارجي به صورت انفرادي و يا اشتراکي امکان پذير است.
2. وصول آني چک جام در تمامي شعب مجهز به اين سيستم بدون پرداخت کارمزد.
3. واريز فوري و جه به حسابهاي جام در تمامي شعب مجهز به سيستم مذکور بدون پرداخت کارمزد.
4. دريافت صورتحساب جام از طريق مراجعه به هر يک از شعب مجهز به اين سيستم .
5. واگذاري هر نوع چک و سند به حساب جام در تمامي شعب مجهز به جام.
6. دريافت گواهينامه عدم پرداخت چک برگشتي از طريق کليه شعب مجهز به جام.

به گزارش روابط عمومي بانک ملت، هم اکنون تعداد 1730 شعبه بانک ملت به سامانه جاري الکترونيک ملت «جام» مجهز شده اند. بر اين اساس تعداد حسابهاي جام نيز از مرز 450 هزار فقره گذشته است. همچنين برنامه بانك ملت اين است كه در سال 85 تعداد اين حساب ها به بيش از يك ميليون حساب افزايش يابد.

 هم اکنون بالغ بر 1500 شعبه از 1952 شعبه اين بانک به سيستم نرم افزاري جديد شعب تحت عنوان «سنجش» مجهز شده و طبق برنامه ريزيهاي صورت پذيرفته طي ماههاي آتي تمامي شعب تابعه بانک ملت به سامانه هاي سنجش و جام مجهز خواهند شد.

خدمات ويژه حساب جاري الکترونيک ملت (جام)

 دارندگان حساب جام مي توانند بدون مراجعه به شعب و در تمامي اوقات شبانه روز از طريق اينترنت و تلفنبانک جام و پيام کوتاه تلفن همراه از خدمات ذيل بهره مند گردند. اين سه ويژگي درنظر گرفته شده براي سامانه جام باعث افزايش کارايي آن شده است.

تلفنبانک

 دريافت مانده و سه گردش آخر حساب ، دريافت صورتحساب از طريق دستگاه دورنگار ، پرداخت قبوض (در تهران) ، کسب اطلاع از گردش بخصوص

در سامانه تلفنبانك جام، 120 خط تلفن پيش بيني شده است كه دارندگان حساب جام در هر ساعت شبانه روز مي توانند موجودي ،گردش و صورتحساب 30 گردش آخر حساب خود را از طريق اين تلفن ها و بدون نياز به مراجعه به شعبه دريافت كنند

پيام کوتاه تلفن همراه (SMS)

 دريافت مانده و سه گردش آخر حساب ، پرداخت قبوض (در تهران)، کسب اطلاع از گردش بخصوص

بانکداري اينترنتي بانک ملت

براي بهره گيري از خدمات بانکداري اينترنتي بانک ملت بايد به نشاني زير مراجعه شود. http://www.bankmellat.ir/ebank_redirect.aspx بانک ملت به مشتريان اينترنتي خود اين امکان را مي دهد تاصورت حساب هاي خود را مشاهده کنند و قبوض برق تلفن ثابت مربوط به تهران را پرداخت نمايند. هر يک از مشتريان براي بهره مندي از اين امکانات بايد از شعبه مربوطه شناسه و گذرواژه خود را دريافت نمايند. با استفاده از خدمات بانکداري اينترنتي مشتري مي تواند:

1-  سی گردش آخر و مانده حساب خود را در لحظه بصورت Online دریافت نماید.

2-  قبوض برق و تلفن ثابت که مختص شهر تهران می باشد را از طریق اینترنت پرداخت نماید.

3- به ساير حسابهاي جاري الکترونيک ملت حواله الکترونيکي ارسال نمايد.

ویژگیهای که در سيستم حواله الکترونیکی بانک ملت وجود دارند شامل: امکان انتخاب حواله محدود، امکان تعریف سقف مبلغ حواله در سیستم، ارائه آگهی انجام حواله توسط سیستم، امکان تغییر کلمه عبور توسط صاحب حساب و  درج شرح حواله در صورتحساب ذینفع حواله و حواله دهنده مي باشد. در همين راستا بانک ملت تصميم دارد با بهره گيري از پيشرفته ترين روشهاي موجود در دنيا و با استفاده از يک تراشه هوشمند و يک کارت خوان جيبي سقف انتقال مبلغ حواله اينترنتي خود را در يک محيط امن به ارقام بالاتر افزايش دهد.

ملت کارت

يکي ديگر از فعاليت هاي بانک ملت با آگاهي از مشکلات مشتريان شامل : صف های دریافت و پرداخت ، ارسال حواله ها، پرداخت قبوض و نا امنی نسبت به حمل وجه نقد اقدام به ارائه یک راه حل جدید به نام ملت کارت است.

ويژگي هاي ملت کارت عبارتند از:

• تعلق سود به مانده حساب مشتري
• امکان پرداخت قبوض برق، تلفن و ...
•  امکان استفاده دارنده ملت کارت از شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی کشور که به اختصار "شتاب" نامیده می شود و بهره گيري از پایانه های خودپرداز شبکه بانکی کشور
• امکان واريز سريع پول از طريق پايانه هاي خودپردازي به  حسابهای سایر دارندگان ملت کارت
•  امکان خرید خود از طریق دستگاههای (POS) فروشگاهی

ملت کارت در حکم ملت کیف پول الکترونیکی است و به مشتري امکان مي دهد تا مبلغ 200,000 تومان در صورت اختلال در شبکه الکترونیکی به صورت Offline از خودپرداز برداشت کند. همچنين علاوه بر کیف پول الکترونیکی مبلغ 200,000 تومان دیگر نیز به صورت Online مي توان از ملت کارت برداشت کرد. با استفاده از پایانه های مخصوص واریز و برداشت وجه (POS) این امکان برای مشتريان فراهم خواهد شد تا در 1758 شعبه بانک ملت وجوه مورد نظر خود را تا سقف نامحدود واریز و یا برداشت نمایند.

کيف پول الکترونيک سرويس منحصر به فرد براي دارندگان ملت کارت

" کيف پول الکترونيک" خدمت منحصر به فرد بانک ملت به دارندگان ملت کارت است. دارندگان ملت کارت مي توانند از حساب اصلي خود در اين کارت، مبلغي را تا سقف دو ميليون ريال از طريق دستگاه هاي خود پرداز در لحظه به حساب کيف پول الکترونيک خود منتقل کنند. کيف پول الکترونيک به صورت Offline عمل مي کند و چنانچه اتصال يکي از دستگاه هاي ATM به شبکه قطع شود، ملت کارت تنها کارتي خواهد بود که دارنده آن مي تواند از طريق کيف پول الکترونيک، وجه مورد نياز خود را تا سقف تعيين شده دريافت کند. اين ويژگي ملت کارت يک ويژگي منحصر به فرد است که حتي قطعي اتصال خود پردازها که امري محتمل است نيز نمي تواند مانع از ارائه خدمت به دارندگان آن شود.

شبکه خودپرداز بانک ملت

با توجه به گسترش کاربرد ملت کارت و اضافه شدن بانک ملت به مجموعه شتاب افزايش تعداد خودپرداز هاي بانک ملت اجتناب ناپذير بود طبق آمار اعلام شده از سوي بانک ملت در حال حاضر تعداد خودپردازهاي بانک ملت در سراسر کشور قريب به 1300 دستگاه مي باشد. همچنين تاکنون بيش از 339 هزار کارت بانکي از سوي بانک ملت صادر شده و به ازاي هر 471 کارت صادره يک خودپرداز نصب شده است. آمار ها حاکي از آن است که 43 درصد از پرداخت هاي شبکه شتاب از طريق خودپردازهاي بانک ملت صورت مي گيرد.

پايانه هاي فروش

بانک ملت 10 هزار پايانه فروش (POS) در نيمه اول سال جاري در فروشگاه ها و مراکز خريد نصب خواهد کرد که پيش بيني مي شود تعداد آنها تا پايان سال 85 به 20 هزار دستگاه برسد.
تعداد پايانه هاي فروش بانک ملت در يک برنامه پنجساله به 100 هزار دستگاه خواهد رسيد.

نخستين اتوبانک کشور

اين اتوبانک که در خيابان شريعتي تهران راه اندازي شده است داراي  دو دستگاه خود پرداز مخصوص عابر و چهار دستگاه خود پرداز ويژه سواره ، آماده ارائه خدمات بانکي به مشتريان است.و يک کارشناس فني براي رفع عيب و پول گذاري در اين دستگاه ها ، در محل مستقر خواهد بود و بدين ترتيب اين پايگاه در طول 24 ساعت شبانه روز، بدون کوچک ترين وقفه اي به مشتريان سرويس خواهد داد و هيچ گاه به دليل اتمام اسکناس يا نقص فني ، از سرويس خارج نخواهد شد. اداره کل خدمات نوين بانک ملت از راه اندازي خدمات بانکداري اينترنتي آن بانک در اين پايگاه شـبانه روزي درآيـنده اي نزديک خبرداد و اعلام کرد که 6 پايگاه ديگر به جمع پايگاه هاي شبانه روزي بانک ملت در سطح تهران اضافه خواهد شد.

برنامه هاي آتي

حساب قرض الحسنه الکترونيک

از جمله طرح هاي جالبي که در آينده نزديک در بانک ملت به بهره برداري خواهد رسيد مي توان به موارد زير اشاره کرد:

1)      گشايش حساب قرض الحسنه، كوتاه مدت و بلند مدت الكترونيك : اين حساب از لحاظ ماهيت، يك حساب قرض الحسنه پس انداز است ولي از لحاظ ابزارهاي به كارگرفته شده در طراحي و ارائه خدمت از طريق ارتباطات الكترونيك در مقوله بانكداري متمركز تعريف مي شود. دارنده اين حساب، وابسته به يك شعبه خاص نخواهد بود بلكه با استفاده از كارت يا دفترچه با مراجعه به هر يك از دو هزار شعبه بانك مي تواند خدمات دريافت و پرداخت خود را انجام دهد. حساب قرض الحسنه الكترونيك نيز چون ديگر حساب هاي قرض الحسنه در قرعه كشي بانك شركت داده خواهد شد و دارندگان اين حساب ها مي توانند از خدمات اينترنتي بانك هم بهره ببرند به اين معنا كه از اين حساب از طريق اينترنت، حواله انجام دهند، قبوض برق و تلفن را پرداخت يا صورتحساب خود را دريافت كنند.

2)      ارتباط بين حساب جام و ملت كارت نيز برقرار خواهد شد.

3)      بن کارت، کارت هديه و خريد اينترنتي

4)       نصب و راه اندازي تعدادي كيوسك خودپرداز در فضاهاي عمومي مثل پارك ها و محل هاي خريد عمومي

5)      نصب حداقل 10 هزار و در صورت امكان 20 هزار دستگاه pos جديد از سوي شركت "به پرداخت "

  بازگشت به صفحه فهرست مقاله های حوزه IT