|
بررسي وضعيت بانکداري الکترونيک در ايران- قسمت
سوم
فرنود حسني
در ادامه بررسي وضعيت بانکداري الکترونيکي در
بانکهاي ايراني بانک سامان را به عنوان يکي از
بانکهاي خصوصي کشور مورد بررسي قرار مي دهيم.
با تصويب قانوني شدن فعاليت موسسات خصوصي در
فعاليت هاي پولي و مالي و شکل گيري بانک هاي خصوصي
تحول بزرگي در فرآيند راه اندازي بنگاههاي اقتصادي
با رويکرد مالي شکل گرفت. اين بنگاهها با توجه به
شرايط اجتماعي و قانوني کشور و همچنين تجربه و
آگاهي از وضعيت بنگاه هاي مالي دولتي به خصوص بانک
هاي دولتي تصميم به گزينش ساختاري گرفتند که
حداکثر کارايي را در سرويس دهي و بالاترين درجه
انعطاف پذيري را براي ايجاد تغييرات و انطباق با
شرايط جديد و احتمالي داشته باشد. در همين راستا
با شکل گيري گروه مالي سامان يک ساختار منسجم و
کامل که از بخش هاي مختلف تخصصي تشکيل شده بود شکل
گرفت که ضمن ارائه خدمات متنوع به بازار هدف خود
خدمات خود را به گروه هاي همکار زير مجموعه گروه
مالي سامان ارائه مي دهند.
در توسعه بانکداري الکترونيک براي موسسات و بنگاه
هاي مالي و اقتصادي رسيدن به دو شاخص مهم است: اول
اينکه بنگاه به پشتوانه ساختار هاي مالي قوي،
مطمئن و منظم بتواند سرويس هاي متنوع و مورد نياز
مشتري را تهيه کند و در اختيارش بگذارد تا باعث
جلب اعتماد و رضايت مشتريان شود و ديگر اينکه
بتواند مجموعه اي از سرويس هاي مختلف را در قالب
يک مجموعه متمرکز توليد و عملياتي نمايد تا بتواند
باعث کاهش هزينه ها، افزايش ضريب امنيت، بهره
برداري از پلاتفرم و هسته مشترک، بالارفتن قدرت
انعطاف پذيري و...شود.
بنابراين ايجاد چنين ساختارهايي را مي توان يکي از
عوامل مهم در افزايش توانمندي هاي بنگاه اقتصادي
در ارائه سرويس هاي بانکداري الکترونيک عنوان کرد.
بانک سامان به عنوان سومين بانک خصوصي کشور و
اولين عضو گروه مالي سامان، تحت نظارت
بانک مرکزي مرداد ماه 1381 با پيشينه اولين موسسه
مالي و اعتباري کشور و با سرمايه
اوليه200ميليارد ريال آغاز به کار کرد. يکي از نکات قابل توجه
در بانک سامان نگاه گسترده و بر اساس نياز به
مسائل بانکداري و گرايش بسيار مناسب اين بانک به
پي ريزي راه حل هاي بانکداري مدرن و ارائه
خدمات بانکداري الکترونيکي است. در حال حاضر بانک سامان با
سرمايه 750 ميليارد ريالي، در کنار خدمات بانکداري
رايج براي اولين بار در کشور در
زمينه ارائه سرويسهاي بانکداري الکترونيکي چون سامان کارت،
اينترنت بانک ، موبايل
بانک ، تلفن بانک و ارائه سيستمهاي
on- line
بانکي را فراهم کرده است. همچنين بانک سامان سرويس هاي بانکي روز دنيا
را همچون صدور کارتهاي اعتباري و خدمات پرداخت
الکترونيک براي اولين بار در کشور و سرمايه گذاري
مستقيم خود در سطح خرد و کلان ارائه کرده است.
از جمله اقدامات کلان اين بانک مي توان به مواردي
همچون کمک به دولت به عنوان بازوي اجرايي دولت در
زمينه تحقق دولت الکترونيک، تبديل شدن به قوي ترين
و حرفه اي ترين بانک کشور در زمينه خدمات پرداخت
اينترنتي، انعقاد قرارداد
با وزارت بازرگاني در زمينه گشترش تجارت الکترونيک، سازمان
ميراث فرهنگي براي ارائه
خدمات بانکي در سطح جهاني به توريست خارجي و
داخلي، امکان پرداخت قبوض آب، برق و
تلفن از طريق اينترنت، خريد و فروش اينترنتي سهام،
همکاري با سازمان سنجش براي ثبت
نام اينترنتي در کنکور ، فروش
اينترنتي بليط هواپيما، فروش بليط قطارهاي مسافرتي رجا از طريق
اينترنت اشاره کرد.
همانطور که اشاره شد گروه مالي سامان از شرکت ها و
موسسات مختلفي تشکيل شده است که يکي از آنها بانک
سامان مي باشد. در اين مجموعه شرکت هاي مختلف
ديگري نيز وجود دارند که به توسعه خدمات بانکداري
الکترونيک در اين بانک کمک مي کنند.
شرکت
پرداخت الکترونيک سامان از جمله اين شرکت ها مي
باشد اين شرکت سومين عضو از گروه مالي سامان است
که تيرماه سال 1382
با مشارکت بانک سامان تاسيس شده است. استراتژي
اساسي اين شرکت ارائه خدمات به پذيرندگان و
دارندگان کارت و همچنين توسعه شبکه فروشندگان
پذيرنده کارت است تا در گسترش و ترويج فرهنگ استفاده از پول
الکترونيکي
به عنوان بستر ساز تجارت الکترونيکي گام بردارد.
شرکت پرداخت الکترونيک سامان به عنوان اولين PSP
کشور مجوز فعاليت رسمي
خود را در زمينه خدمات پرداخت الکترونيک در سال 83
از بانک مرکزي جمهوري اسلامي
ايران دريافت نموده است. هدف نهايي شرکت پرداخت
الکترونيک سامان رسيدن به حذف پول فيزيکي و گسترش
استفاده از پول الکترونيکي در
کشور است.
شرکت کيش وير يکي ديگر از اعضا گروه مالي سامان
است که در حال حاضر سهامدار اصلي اين شركت بانك
سامان و بخش خصوصي مي باشند.
فعاليت شركت كيش وير در زمينه سرمايه گذاري در
تحقيق و توسعه
smart cart
و خدمات
آن در ايران، تحقيق در زمينه كيف پول الكترونيكي ،
ارائه سيستم هاي مختلف بانكداري
در قالب سيستم يكپارچه و جامع در زمينه بانكداري
مي باشد. همچنين شرکت شرکت کارت ايران خودرو و شرکت ارتباطات ماهواره اي
سامان نيز به عنوان دو عضو اين مجموعه در حال
تاسيس مي باشد.
اطلاع رساني الکترونيکي در بانک سامان
بانک سامان به عنوان خاستگاه عرضه خدمات گروه مالي
سامان به مشتريان بيشترين حجم ارتباطي را با مصرف
کننده نهايي خدمات بانکداري الکترونيکي اين گروه
دارد. از اين رو و با توجه به استراتژي هاي اين
بانک دو نشاني
www.sb24.com
و
www.samanbank.com
براي اطلاع رساني در مورد فعاليت ها و برنامه هاي
بانک معرفي شده اند. سايت اينترنتي سامان از نظر
فني و گرافيکي خوش ساخت و ساده است و مرور صفحات
آن نيز بسيار آسان و مطلوب است. يکي از نکات قابل
توجه ضعف اطلاع رساني خبري در مورد برنامه ها و
فعاليت هاي جاري بانک است که لازم است براي ارتباط
بهتر و آگاهي بيشتر مشتريان و رسانه ها از برنامه
ها و اخبار بانک روند مناسبي را براي اين موضوع
درنظر گرفته شود.
اينترنت بانک سامان
بانك سامان به عنوان اولين بانک الکترونيکي ايران
در سال
۱۳۸۱
اولين اينترنت
بانك در ايران را با امکان انتقال وجه راه‌اندازي
کرد و توانست گواهينامه (Secure socket lager)SSL
را كه استاندارد جهاني در زمينه تامين امنيت
ارتباطات اينترنتي
است اخذ نمايد. اينترنت بانک سامان امکاناتي از قبيل دريافت
موجودي به صورت آنلاين، انتقال
وجه بين کليه حساب ها در بانک سامان ، مشاهده
صورتحساب، تقاضاي صدور دسته چک، ثبت
مبلغ چک هاي صادرشده و مسدود نمودن برگه هايي از
دسته چک را دراختيار مشتريان خود قرار مي دهد.
همچنين با استفاده از اين خدمات، امکان مسدود
نمودن کارت هاي مفقودي يا سرقتي
ميسر مي باشد.
بنا بر آمار اعلام شده از سوي بانک سامان در حال
حاضر اين سرويس داراي 2200 مشتري است. راه‌اندازي
خدمات
پرداخت الكترونيك براي اولين بار در کشور از طريق اينترنت براي
مبالغ خرد و كلان
ازديگرخدمات منحصر به فرد اين بانک مي باشد. در
حال حاضر تعداد 74
سايت فعال براي خريد اينترنتي از خدمات مالي بانک سامان
استفاده مي کنند و 270 در خواست جديد نيز در حال
بررسي از سوي کارشناسان اين بانک مي باشد.
موبايل بانک سامان
يکي از جديدترين سرويس هاي بانکداري الکترونيک که
از سوي بانک سامان ارائه مي شود عبارتست از خدمات
بانکداري مبتني بر تلفن همراه که از فناوري هاي
پيام کوتاه و
WAP
استفاده مي کند و امکانات مختلفي
همچون :
نمايش موجودي حساب
، نمايش گردش حساب
، مسدود کردن چک و کارت، ارايه مشاوره هوشمند
درباره سود سپرده ها و کارمزد تسهيلات
، اطلاع در مورد واريز و برداشت از حسابها
،اطلاع در مورد وصول برگشتي چک هاي واگذاري
را به مشتري ارائه مي کنند. راه‌اندازيSMS
Bank
درکنار سرويس تلفن بانک سامان با 5000 مشتري از
خدمات برجسته بانک سامان مي باشد.
تلفن بانک سامان
يکي ديگر از سيستم هاي تسهيل کار مشتري بانک سيستم
هاي تلفن بانک هستند. تلفن
بانک سامان قابليت هاي مختلفي همچون اعلام موجودي
حساب، اعلام سه گردش آخر حساب، مسدود
نمودن چک و کارت و امکان فکس صورتحساب را در
اختيار مشتري قرار مي دهد. همچنين راه اندازي مرکز
تلفن گويا و
call center
جهت ارائه خدمات اطلاع رساني از ديگر خدمات ارائه
شده بانک سامان مي
باشند.
ايميل بانک
اين سرويس جزو خدمات جديدي است که بانک سامان در
حال راه اندازي آن است.
خدمات کارت بانک سامان
سامان کارت
راه حل هاي توسعه بانکداري به خصوص در زمينه
پرداخت الکترونيکي بسيار متنوع هستند کارت هاي
هوشمند يکي از فناوري هاي روز دنيا براي تسهيل
فرآيند هاي مبادلاتي خرد و کلان هستند بانک سامان
با ارائه راه حلي به نام سامان كارت به عنوان
ابزار هوشمند
پرداخت الكترونيكي، موجودي همه حساب هاي مشتري خود
را در اختيار او قرار مي دهد.
امکانات كارت پول سامان
1-
امکان دريافت وجه نقد از دستگاه
هاي خودپرداز بانک هاي عضو
شتاب در سراسر کشور بدون محدوديت زماني و مكاني
2-
امکان بهره برداري از خدمات خريد
از فروشگاه هاي مجهز به دستگاه پايانه فروش
3-
امکان
پرداخت اينترنتي و خريد کالا و خدمات از کليه سايت
هاي فعال و معتبر فروش
اينترنتي طرف قرارداد بانک سامان
4-
امکان خريد و پرداخت هزينه بليط
قطار و
هواپيما، قبض آب، برق، گاز، تلفن و عوارض شهرداري
5-
امکان استفاده از خدمات درون
شعبه
6-
ايجاد نظم مالي با تعيين سقف
مشخص براي خريد يا برداشت وجه از حساب و امکان
دسترسي به اطلاعات حساب از طريق دريافت صورتحساب هاي دوره اي
7-
امنيت
بالاي فيزيکي و مجازي
8-
تعلق سود به حسابي كه به عنوان
حساب اصلي به كارت سامان متصل است
9-
امکان اتصاي ساير حساب
هاي مشتري به عنوان حساب فرعي به حساب سامان كارت
کارت خريد اينترنتي سامان
کارت خريد اينترنتي سامان ابزاري است که به مشتري
بانک امکان مي دهد از طريق سايتهاي فروش اينترنتي
طرف قرار داد بانک سامان يا هريک از بانکهاي عضو
شبکه شتاب نسبت به خريد کالا و
خدمات مورد نياز خود اقدام نماييد.
ويژگي هاي اين اين کارت براي کاربران آن شامل بهره
برداري از
سهميه ويژه فروش اينترنتي خدمات عمومي ( به عنوان مثال اختصاص
20 درصد از سهيمه بليط قطار و
هواپيما) و تخفيفات ويژه فروشگاهها بهره مند شويد.
امکان استفاده و استرداد مابقي پول اين کارت ها در
صورت مفقود شدن يکي ديگر از ويژگي هاي اين کارت
هاست.
کارت خريد اينترنتي سامان مي تواند جايگزين بن و
حواله هاي
غير نقدي اعطايي سازمانها به کارکنانشان باشد.
کارت اعتباري
يکي از بزرگترين کمبودهايي که در زمينه بانکداري
الکترونيک کشور احساس مي شد عدم وجود کارت هاي
اعتباري در کميت و کيفيت مناسب بود بانک سامان
براي پوشش اين نياز کارت اعتباري سامان را به
عنوان يک راه حل معرفي کرده است و از اين طريق به
مشتري خود امکان مي دهد بدون داشتن موجودي
درحساب خود نسبت به خريد کالا و خدمات از فروشگاه
ها و مراکز داراي
پايانه فروش و سايت هاي اينترنتي طرف قرارداد بانک اقدام
نمايد. هم چنين امکان
برداشت اعتبري وجه نقد (تا سقف معيني) از دستگاه
هاي خودپرداز وجود دارد.
کارت اعتباري سامان در مبالغ مختلف و در رنگهاي
طلائي ، نقره اي و سبز صادر شده
واعتبار آن يک سال و با موافقت بانک تا پنج سال
قابل تمديد مي باشد. صورتحساب کارت
اعتباري در دوره هاي توافق شده (معمولا" ماهانه) از طرف بانک
ارسال خواهد شد و مشتري مي تواند در مهلت تعريف
شده (معمولا" ده روزه) براي تسويه حساب و پرداخت
بدهي خود
به هريک از شعب بانک سامان اقدام نمائيد. همچنين
امکان تسويه حساب از طريق اينترنت
نيز امکان پذير مي باشد.تسويه حساب بعد از مهلت
تعريف شده در قالب تسهيلات اعطائي
بانک ( معمولا" فروش اقساطي ) صورت مي گيرد.
کارت خريد هديه سامان
کارت خريد سامان ابزاري است که شخص دارنده آن مي
تواند از طريق سايت هاي فروش
اينترنتي طرف قرارداد بانك سامان و فروشگاههاي
مجهز به پايانه فروش(POS)
طرف قرار
داد بانک سامان یا هریک از بانک های عضو شبکه شتاب
نسبت به خريد کالا و خدمات مورد
نياز خود اقدام نمايد.
در راستاي توسعه دولت الکترونيک کارت خريد سامان
پاسخگوي نياز شرکت ها و
سازمان هايي که قصد پرداخت مزاياي غير نقدي به کار
کنانشان را دارند و از اين طريق مي توانند کارت
خريد را جايگزين بن و حواله هاي غير نقدي مورد
استفاده
خود نمايند.
کارت هاي خريد سامان به
درخواست، شرکت ها، سازمان ها و اشخاص
در مبالغ معين و قابل تعريف و به صورت بي نام صادر
و دارنده آن مي تواند با استفاده
از آن در مدت معيني كه روي كارت درج مي شود،
مايحتاج خود را خريداري نمايند.
کارت تبديل ارز
با توجه به لزوم توسعه خدمات بانکداري الکترونيک
مبتني بر نيازهاي بين المللي بانک سامان در اقدامي
منحصر به فرد يک راه حال جالب با نام کارت تبديل
ارز ارائه کرده است که براي دارندگان کارتهاي
اعتباري بين
المللي ويزا و مستر امکانات ويژه اي را تدارک ديده
است. اين کارت امکان تبديل
اعتبار ارزي را به کارت پول ريالي فراهم مي نمايد.
براي تهيه اين کارت
مي توان با داشتن يکي از کاتهاي اعتباري بين
المللي به کيوسکهاي اينترنتي مستقر
در فرودگاه ها ، هتلهاي منتخب و شعب بانک سامان در سراسر کشور
مراجعه
کرد.
اين راه حل مي تواند براي بازرگانان داخلي و خارجي
و همچنين آسايش گردشگران خارجي بسيار مناسب باشد.
امکانات ويژه کارت تبديل ارز سامان عبارتند از:
1-
کارت تبديل ارز سامان
قابليت استفاده از کليه دستگاههاي خودپردازبانکهاي
کشور و دستگاههاي پايانه فروش را
دارا مي باشد.
2-
تبديل
اعتبار ارزي به کارت پول ريالي
.
3-
خريد کالا و خدمات
از کليه فروشگاه هاي معتبر طرف قرارداد بانکهاي
عضو شتاب.
4-
خريد مستقيم از سايت
هاي اينترنتي طرف قرارداد بانک سامان.
دستگاه هاي خودپرداز و پايانه هاي فروش سامان
بنا بر آمار اعلام شده تا کنون 30 دستگاه خود
پرداز
و 4000دستگاه پايانه فروش نصب نموده است. يکي از ويژگي هاي
بانک سامان نصب دستگاه هاي خودپرداز در محل هايي
است که مردم بيشتر در رفت و آمد هستند مثل مترو،
فرودگاه، هتل و... با توجه به اينکه خودپردازهاي
اين بانک متصل به شتاب هستند اين کار باعث افزايش
دسترسي و راحتي مشتريان بانک سامان و ساير بانک
هاي عضو شتاب مي شود. در خصوص کارتهاي صادر شده
نيز بیش از 60000
هزار عدد کارت نقدي ، 20000 عدد کارت هديه و
150000 عدد کارت پرداخت اينترنتي
صادر شده است.
امنيت سامان کارت
سامان اولين بانک ايراني است که گواهينامه
(Secure socket lager)SSL
را كه استاندارد جهاني در زمينه تامين امنيت
ارتباطات اينترنتي
مي باشد اخذ کرده است.
بانک سامان با بيمه نمودن انواع کارت هاي بانکي
راهکار مناسبي براي ارتقاي امنيت
ارائه خدمات پرداخت الکترونيکي خود برگزيده است. همچنين امنيت بالاي فيزيکي و مجازي دارايي، از بين رفتن امکان جعل،
سرقت و ساير خطرات رايجي که پول فيزيکي
را تهديد مي کند، از مزاياي در اختيار داشتن كارت
هاي اين بانک است. با استفاده از
ابزارهاي تشخيص هويت از قبيل ثبت امضاء و رمز
اختصاصي و كد
cvv2
امکان سرقت، رديابي
اشتباه و سوء استفاده از کارت هاي بانکي سامان
فراهم شده است. اقدامات و خدمات زير از جمله اصول امنيتي هستند که در بانک سامان
رعايت مي شود:
مسدودشدن کارت پس از سه بار
خطا در وارد نمودن رمز کارت، امکان ارسال پيام کوتاه روي تلفن
همراه هنگام
استفاده از کارت در صورت استفاده از خدمات موبايل
بانک سامان،
قابليت
مسدود
نمودن کارت از طريق اينترنت بانک و تلفن بانک،
امکان تغيير رمز از طريق دستگاه
خودپرداز، اينترنت بانک و تلفن بانک، تعيين سقف
برداشت و انتقال وجه به صورت
روزانه و ماهيانه طبق درخواست مشتري
سايت هاي فروش اينترنتي
بانک سامان با هدف گسترش خدمات اينترنتي امکان
پرداخت الکترونيکي را براي بسياري از سايت هاي
ايراني فراهم کرده است که اين سرويس با استقبال
بسيار زيادي از سوي ساير سايت ها و مردم مواجه شده
است. برخي از اين سازمان ها و شرکت ها که از خدمات
پرداخت آنلاين سامان در سايت خود بهره مي برند
عبارتند از:
شركت قطارهاي مسافري رجا، ايران اير، آب و فاضلاب
استان تهران، مخابرات استان تهران، شهرداري استان
تهران، سازمان سنجش آموزش کشور، هتل بين المللي
قصر، تجارت الکترونيک مصباح کيش(هتل يار)، رهنما
کامیابان نخستین، فروشگاه الکترونيکي ايرانيان،
سيماي تدبير كاران اطلاعات ماهر(ستكام)، واسطه
تجارت الکترونيک و...
بازگشت به صفحه فهرست مقاله
های حوزه
IT | 
